Zimowy Białystok
Jakie są wasze pierwsze skojarzenia, gdy słyszycie "Podlasie" albo "Białystok"? Na pewno wielu z was, zgodnie ze stereotypem stwierdzi, że Podlasie to taka druga liga, Polska B, że to zacofany i zaściankowy region, w którym nic nie ma. Wiele osób dziwi się i nie dowierza, że można na Podlasie jechać na urlop. A jak wygląda opinia o stolicy województwa? Stereotypowo nie różni się od regionu - miasto zaściankowe i zacofane, gdzie nie warto się wybierać. Czy tak jest naprawdę?
Białystok nie był naszym docelowym miejscem podróży - zatrzymaliśmy się tam w drodze do Białowieży. Na miejscu spędziliśmy raptem 2 godziny, chociaż gdyby była ładna wiosna lub lato to pospacerowalibyśmy znacznie dłużej. Mimo tego krótkiego czasu stwierdziliśmy, że Białystok jest bardzo niedocenianym miastem i niesprawiedliwie pomijany w turystycznych planach i na turystycznej mapie Polski. Nas miasto bardzo pozytywnie zaskoczyło i wiemy, że to na pewno nie był nasz ostatni raz w stolicy Podlasia.
Info
Białystok - miasto na prawach powiatu w północno-wschodniej Polsce, położone na Nizinie Północnopodlaskiej, nad rzeką Białą. Jest stolicą województwa podlaskiego i siedzibą władz ziemskiego powiatu białostockiego.
Białystok pełni funkcję administracyjnego, gospodarczego, naukowego i kulturalnego centrum regionu. Miasto z przyległymi gminami tworzy aglomerację białostocką.
Powierzchnia - 102,12 km2 - 29 miejsce w Polsce
Liczba ludności - 296 310 - 11 miejsce w Polsce
Gęstość zaludnienia - 2902 os./km2 - 11 miejsce w Polsce
Legenda o powstaniu Białegostoku
"Pewnego dnia książę litewski Gedymin polując w Puszczy Bielskiej zapędził się za turem czy też jeleniem na jej pólnocno-zachodni skraj, aż hen w pobliże granicy z Mazowszem. Wieczór już zapadł, gdy wreszcie dopadł zwierza nad bezimiennym strumieniem. Do najbliższego zamku w Surażu był spory szmat drogi, a w tej bezludnej okolicy nie było nawet dworzyszcza łowieckiego, jakie książęta zwykli zakładać ku swej wygodzie. Nic dziwnego zresztą, ziemie te od niedawna należały do Litwy, a choć możnowładcy domagali się, by je na zawsze zatrzymać, książę nie był pewien, czy za parę lat znów nie wrócą pod władanie Mazowsza. Co prawda w pobliżu znaleziono kilka chat mieniących się szumnie domami i nazywanych przez mieszkańców Starą Wsią, ale książę wolał spędzić noc w naprędce skleconym szałasie, niż w pełnym zaduchu domostwie.
Kopnęli się żwawo ościeżnicy i rychło na jednym z piaszczystych pagórków stanął książęcy namiot. Podczas gdy strzelcy zajęci byli ćwiartowaniem ubitej zwierzyny, książę odpoczywał nad strumieniem. Był dosyć wartki i w przeciwieństwie do innych rzek i strumieni w tej części puszczy - czysty. Pewnie dlatego, że dno miał piaszczyste i nie płynął, jak inne rzeki, wśród torfów.
- Czysty, biały stok - powiedział książę. - Możnaby nad nim zbudować dwór myśliwski albo i wieś założyć...
Woli książęcej stało się zadość. Wkrótce nad strumieniem wybudowano dwór, potem zaś i wieś, którą nazwano - Biały Stok."
Historia w pigułce
Zapisana historia Białegostoku zaczyna się w połowie XV wieku, w którym to pan litewski Jakub Raczko Tabutowicz otrzymuje ziemie, na których obecnie znajduje się miasto. W XV/XVI wieku istniał już dwór nad rzeką Białą, folwark, wsie chłopskie i bojarskie oraz dwa młyny. W 1520 roku powstało województwo podlaskie a Białystok zaczął stawać się ośrodkiem na styku kultury zachodniej i wschodniej. W 1570 roku ziemie te odziedziczył Piotr Wiesiołowski, zwany Młodszym i władał nimi przez niemal pół wieku. Powiększył on dobra rodowe o nowe wsie, folwark i zamek. Nastąpił rok 1655. Potop Szwedzki przyniósł miastu tylko zniszczenie. Spustoszone miasto za zasługi wojenne otrzymał Stefan Czarnecki. Największy rozkwit Białegostoku przypada na okres, gdy miastem zarządzał Jan Klemens II Branicki - prawnuk Czarneckiego - w latach 1709-1771. To on nadał ostateczny kształt pałacu, którego przebudowę z wcześniejszego zamku obronnego rozpoczął jego ojciec Stefan Mikołaj Branicki. Po III rozbiorze Polski, w 1795 roku, Białystok przypadł w udziale Prusom. 12 lat później, w 1807 roku miasto stało się częścią Imperium Rosyjskiego, do którego należało aż do roku 1915. I wojna światowa zakończyła rządy Cesarstwa na tym terenie, ale za to do 1919 trwała okupacja niemiecka. Od momentu zakończenia wojny 11 listopada 1918 roku, rozbudziły się nadzieje i szanse na powrót Białegostoku do Polski. Tak też się stało. W lutym 1919 r. do miasta przybyli pierwsi polscy żołnierze a Białystok stał się częścią państwa polskiego, które odzyskało niepodległość po 123 latach. W tym samym roku został też stolicą nowopowstałego województwa białostockiego. 22 sierpnia 1920 roku odbyła się zwycięska bitwa białostocka, podczas wojny polsko-bolszewickiej. 1 września wybuchła II wojna światowa. 15 września Białystok został zajęty przez wojska niemieckie a 22 września do miasta wkroczyła Armia Czerwona przyłączając je do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. 27 czerwca 1941 roku Niemcy ponownie zajmują miasto. 26 lipca 1941 powstaje białostockie getto. 27 lipca 1944 roku, ponownie wkraczają oddziały sowieckie a dwa dni później Niemcy ostatecznie opuszczają miasto. Po zakończeniu wojny w 1945 roku, Białystok powrócił do Polski. Miasto w trakcie działań wojennych poważnie ucierpiało, około 3/4 zabudowań zostało zniszczonych. Mimo to, Białystok powstał z gruzów. Odbudowano zabytki, powstały nowe osiedla a miasto cały czas się rozwija.
Co zobaczyliśmy w Białymstoku?
Jak pisałem na początku, nasz pierwszy raz w Białymstoku był bardzo krótki, ale te kilka chwil sprawiło, że na pewno tam wrócimy. Wrócimy jak będzie słonecznie i zielono a dni ciepłe i długie. Następnym razem dokładnie zwiedzimy i spenetrujemy miasto a tymczasem przedstawiamy to co udało się zobaczyć w ten zimowy dzień.
Pałac Branickich nazywany "Wersalem Północy" czy też "Polskim Wersalem". Piękny późnobarokowy pałac, którego początki sięgają XVI wieku. O Pałacu powstanie osobny wpis z większą ilością zdjęć :)
Bazylika Archikatedralna z początku XX wieku. Świątynia dobudowana do Starego Kościoła Farnego z początku wieku XVII. Katedra wybudowana została w stylu neogotyku wiślano-bałtyckiego i jest repliką kościoła św. Floriana na Pradze w Warszawie.
Zespół Bazyliki Archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - zespół świątynny złożony z dwóch połączonych ze sobą budynków kościelnych: starego (z początku XVII wieku) oraz nowego (z początku XX wieku).
Rynek Kościuszki - reprezentacyjna promenada miasta, która po remontach prowadzonych już w XXI wieku jest wizytówką miasta.
Ratusz - późnobarokowa budowla powstała w połowie XVIII wieku. Co ciekawe budynek nigdy nie był siedzibą władz miejskich. Obecnie w ratuszu znajduje się Muzeum Podlaskie.
Cekhauz – barokowo-klasycystyczny budynek powstały na przełomie XVIII i XIX wieku. Obecnie znajduje się w nim Archiwum Państwowe.
Kamieniczki na Rynku Kościuszki.
To tyle z krótkiego pobytu w zimowym Białymstoku, ale jak już pisałem wcześniej - wrócimy tam na pewno.
Podobał Ci się artykuł? Warto go przeczytać? Zostaw komentarz i podziel się ze swoimi znajomymi.
Wszystkie zdjęcia są mojego autorstwa i nie zgadzam się na ich kopiowanie i wykorzystywanie bez mojej zgody (Ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Post a Comment